Gastblog | Wat ik leerde uit de leergang Community Library
Niet zelf invullen wat inwoners van je gemeente nodig hebben, maar met hen daarover in gesprek gaan. Zodat zij zelf hun behoeften kunnen aangeven en je er als bieb zowel voor als door inwoners bent. Als directeur van Bibliotheek Salland ben ik daar al enige tijd mee bezig: de ontwikkeling naar een community library. Het is een hele zoektocht. De leergang Community Library van Rijnbrink zette mij en mijn team op het juiste spoor. Ik vertel je waarom.
Als bibliotheekteam heb je niet alle wijsheid in pacht. Kun je niet precies weten met welke activiteiten, cursussen, materialen of inrichting van je locatie je de inwoners of doelgroep uit jouw gemeente het beste bedient. Wil je een bibliotheek voor iedereen zijn, dan zul je met hen in gesprek moeten gaan om daar achter te komen. En de visie en strategie van je organisatie zo moeten inrichten, dat daar ruimte voor is.
Van aanbodgestuurd naar vraaggestuurd
Dat is een van de lessen die ik tijdens de leergang leerde. Daarvoor dachten we in ons team dat we onze gemeenschap al goed aan het betrekken waren. Nu zie ik dat we méénden te weten waar inwoners behoefte aan hadden. Dat vulden we voor ze in.
We werkten aanbodgericht, dus. Terwijl vraaggestuurd werken juist helpt om een bieb voor alle inwoners te zijn. En dat willen we. Een community library zijn, waarbij we meer dan eens inzetten op de kennis en expertise van de mensen uit onze gemeenschap. En boeken, zoals vroeger, niet een doel maar een middel zijn.
Rijnbrinks leergang voor Community Library
De leergang Community Library van Rijnbrink volgde ik samen met mijn strategisch team. In zo’n 9 maanden ga je in 6 sessies met collega-bibliotheken aan de slag met vraagstukken over werken met gemeenschappen. Hoe definieer jij de ‘community library’? Wat betekent dat voor jouw organisatie? En voor jouw mensen? En hoe verwerk je dit in een passende strategie?
Steeds meer onze eigen visie
Iedere bibliotheek doet dat anders. De sessies van de gastsprekers en de gesprekken die we daarover met andere bibliotheekteams hadden, waren zo interessant en inspirerend! Door goed te luisteren en onze eigen standpunten met anderen te delen, ontwikkelden we steeds een helderdere visie: dat bij ons iedere medewerker een community librarian is. Van programma- tot officemanager en vrijwilliger tot Medewerker Service & Informatie.
Omdat we elk vraagstuk, van elke afdeling nu beantwoorden vanuit het gedachtegoed van de community library. Het vraagt dus van elke medewerker een andere manier van denken. En dat vind ik goed. Want al onze medewerkers staan zelf, als mens, middenin de gemeenschap.
Sneller ‘ja’ zeggen
We bespraken tijdens een lesdag over aanbod wat het loslaten van je eigen beelden, kaders en structuren je op kan leveren. Sindsdien proberen we opener te staan voor initiatieven van bewoners. Zo organiseerden we daarna een workshop voor de hardloopapp Strava. Voorheen zouden we sneller op de rem trappen. Eerst bedenken of dit wel bij onze dienstverlening past. Nu pakken we het andersom aan. Eerst ‘ja’ zeggen, dan samen passend maken. Al mag het bij inwoners nog bekender worden dat zij met ideeën bij ons terechtkunnen.
Op naar de praktijk
Verder keken we bij de herinrichting van een locatie anders naar onze ruimtes. Vroegen we inwoners waar zij in onze gemeente trots op zijn. Dat vertaalden we naar pictogrammen, die je overal in de bieb ziet. Ook schaften we niet zelf nieuw meubilair aan, naar vroegen we inwoners om meubels. Cliënten van dagbesteding uit de regio knapten ze op. Ook hebben we een plantenbieb, omdat inwoners ernaar vroegen.
Aan jongeren vroegen we wat zij in de bieb willen doen en hoe hun favoriete bieb eruitziet. Met die input maakten we van een voormalige cursusruimte een plek speciaal voor hen. Met plofbanken, gamecomputers, een greenscreen en genoeg privacy. Waar ze noedels en sushi mogen eten (ermee gooien mag niet…). Sindsdien zijn er meer 16-,17- en 18-jarigen. Die zagen we daar voorheen niet. Dat vind ik mooi!
Ga de transitie aan
We zetten stappen, maar zijn er nog niet. Het is een zoektocht, waar de adviseurs van Rijnbrink ons bij helpen. Tegen potentiële cursisten zeg ik: ga de transitie aan en volg ‘m ook! We willen toch allemaal een bieb voor álle inwoners zijn?
naar de leergang Community Library
Sabine Tielenius Kruythoff is directeur-bestuurder van Bibliotheek Salland. Zij voeren openbaar bibliotheekwerk uit voor de gemeenten Raalte, Ommen en Olst-Wijhe.
Rijnbrink verbindt organisaties, oplossingen en mensen met het oog op meer impact maken in de praktijk. Bijvoorbeeld door het delen van gastblogs met verhalen en leerlessen. Wil je meer weten over de Community Library oftewel het Huis van de Samenleving? Bekijk onze themapagina over Community Library met o.a. leerlessen uit de Erasmus+ reis naar Portugese bibliotheken.