Steeds meer zorg gaat digitaal. Maar wat als je niet weet hoe je moet inloggen op een patiëntenportaal of een e-consult moet aanvragen? In Enschede zorgt het project Digivitaler, onderdeel van Taal Werkt!, ervoor dat inwoners zelf de regie krijgen over hun digitale zorg. Bibliotheek Enschede zocht de samenwerking met zorginstellingen als Medisch Spectrum Twente en huisartsen. Samen leren ze inwoners stap voor stap hoe je veilig, zelfstandig en met vertrouwen gebruikmaakt van digitale zorgtoepassingen. Projectleider Jeroen Schopman vertelt hoe kleine stappen leiden tot grote impact.
Waarom is digitale zorgvaardigheid zo belangrijk?
‘Steeds meer zorg verloopt digitaal: je maakt online afspraken, bekijkt je medisch dossier via een portaal, of voert een videoconsult met je arts. Niet iedereen weet hoe dat werkt. In Enschede is één op de vijf inwoners niet digitaal vaardig. Dat betekent dat een grote groep mensen niet mee kan komen in iets eenvoudigs als zelf contact opnemen met de huisarts of het ziekenhuis. Dat wilden we aanpakken.’
Hoe hebben jullie dat aangepakt?
‘Met het project Digivitaler hebben we samen met partners als Medisch Spectrum Twente (MST) en huisartsen de afgelopen periode verschillende workshops georganiseerd. In die workshops leren mensen bijvoorbeeld hoe het patiëntenportaal werkt, hoe ze veilig kunnen inloggen, of hoe ze betrouwbare informatie vinden op Thuisarts.nl. Onze aanpak was heel praktisch en toegankelijk. In kleine groepen met veel persoonlijke begeleiding.’
Was er al een basis in bibliotheek Enschede waarop je kon voortbouwen met Digivitaler?
‘Zeker. In Enschede waren we al volop aan de slag met basisvaardigheden. We hadden een goed draaiend Informatiepunt Digitale Overheid, een Oefenpunt en een breed aanbod aan cursussen. Dankzij deze subsidie konden we het aanbod rondom digitale zorg verder verdiepen en stevig neerzetten. Digivitaler werd daardoor niet zomaar een extra activiteit, maar een volwaardig onderdeel van ons bestaande aanbod. Het sloot perfect aan.’
Jullie waren tijdens het project ook aanwezig in het ziekenhuis, toch?
‘Klopt! Tijdens de Kennisdag Gezondheidsvaardigheden in het MST stonden wij met onze herkenbare BiebBakFiets midden in het ziekenhuis. We spraken met zorgprofessionals over ons cursusaanbod. Daarmee helpen we de doorverwijzing op gang, van arts naar bibliotheek. Het idee dat de bibliotheek helpt bij gezondheidsvaardigheden is voor velen nog nieuw, dus dat zichtbare moment was heel waardevol.’
Hoe hebben deelnemers de workshops ervaren?
‘Ontzettend positief. We hebben gewerkt met de methodiek van Stichting Digisterker. Deelnemers kregen een certificaat na afloop, wat voor veel mensen echt een moment van trots was. We merkten ook dat mensen onderling ervaringen uitwisselden: ‘Wist jij dat je ook een e-consult kunt aanvragen?’ Dat onderlinge contact is belangrijk. We organiseerden bijeenkomsten in de wijk, in de bibliotheek en zelfs met een huisarts erbij. Dan wordt het ineens heel concreet voor mensen.’
Was de samenwerking met zorgpartijen vanzelfsprekend?
‘Niet altijd. Maar het hielp dat we concreet aanbod hadden, met duidelijke doelen. Willem Marsman van MST bijvoorbeeld gaf bij een van de workshops een presentatie over het patiëntenportaal. Daardoor voelen deelnemers zich serieus genomen én zien zorgverleners hoe wij bijdragen aan hun werk. Inmiddels is er structureel overleg en verwijzen MST en huisartsen in de regio patiënten door naar ons aanbod.’
En hoe gaat het nu verder?
‘De subsidieperiode is formeel afgerond, maar het project is dat niet. De workshops zijn nu onderdeel van ons reguliere aanbod. We blijven in gesprek met de gemeente, zorginstellingen en andere bibliotheken over hoe we deze aanpak kunnen voortzetten en verbreden. De vraag is er. En de energie ook.’
Wat is je mooiste moment uit het project?
‘Een deelnemer zei na afloop van de workshop: ‘Ik was altijd bang om fouten te maken online. Maar nu snap ik het. En als ik iets niet weet, weet ik waar ik moet zijn.’ Dat is precies waar we het voor doen. Kleine stappen, grote impact.’
Feiten & Impact
- Meer dan 100 deelnemers in de regio Enschede
- Workshops met MST, huisartsen en wijkcentra
- Doorverwijzingen vanuit zorgprofessionals lopen structureel
- Aanbod is nu onderdeel van de reguliere programmering
Met steun van het Investeringsprogramma Basisvaardigheden van de Provincie Overijssel.
