Ontdek de kracht van inzicht met het Financieel Kompas
Veel bibliotheken hebben behoefte aan meer grip op hun financiële situatie. Niet alleen in cijfers, maar ook in betekenis: wat zeggen die cijfers eigenlijk? Hoe verhoud jij je tot andere bibliotheken? En wat kun je doen om financieel sterker te staan? Voor een antwoord op die vragen hebben we het Financieel Kompas ontwikkeld. In dit artikel lees je hoe het werkt, wat je eraan hebt en hoe jij ermee aan de slag kunt.
Voordat je gaat lezen
In dit artikel komen een aantal vakinhoudelijke termen voorbij. Ze staan in de tekst aangeduid met een sterretje (*). Wil je weten wat de term betekent? Scrol dan even helemaal naar beneden, daar leggen we het uit.
Wat is het Financieel Kompas?
Het Financieel Kompas van Rijnbrink is een instrument waarmee je in één oogopslag ziet hoe jouw organisatie er financieel voorstaat. We maken inzichtelijk waar het goed gaat en waar nog ruimte is om te verbeteren. Handig voor bestuurders, managers en beleidsmakers die weloverwogen keuzes voor de toekomst willen maken.
Hoe werkt het?
Het Financieel Kompas is een maatwerk product. Dat betekent dat we er eentje kunnen ontwikkelen speciaal voor jouw bibliotheek of MFCO. Het fijne is: je hoeft daar zelf niks voor te doen. Om te beginnen, combineren we financiële kengetallen, zoals solvabiliteit*, liquiditeit*, subsidieafhankelijkheid* en reservepositie* met bredere prestatiecijfers, zoals ledenontwikkeling, bezoekersaantallen en personeelsinzet.
Vervolgens leggen we jouw cijfers naast die van vergelijkbare bibliotheken (dit noemen we een benchmark) en het landelijk gemiddelde. Zo zie je direct waar jouw bibliotheek sterk in is, welke risico’s er zijn en waar kansen liggen voor groei of verdieping. Het Financieel Kompas geeft geen oordeel over jouw huidige financiële situatie, maar laat zien op welke gebieden er aandacht nodig is. We zien het als een instrument dat jou helpt inzicht te krijgen en het gesprek te voeren met anderen, zowel met jouw team als met partners buiten jouw organisatie.
In gesprek met de bibliotheek kwam mooi naar voren hoe het Financieel Kompas helpt om scherp inzicht te krijgen in waar de aandachtspunten liggen. Ze vertelden dat het instrument niet alleen inzicht geeft in mogelijke ‘red flags’, maar ook waardevolle vergelijkingen biedt met andere bibliotheken. Bovendien helpt het hen richting Raad van Toezicht en gemeente om goed onderbouwd te praten over het niveau van de subsidie. Zo draagt het Financieel Kompas echt bij aan transparantie en vertrouwen in het financiële gesprek.
– Mannus, financial controller bij Rijnbrink.
Betrouwbaar en laagdrempelig
Je ontvangt van ons een compacte, overzichtelijke analyse, geen dik rapport. Daarin zie je de belangrijkste inzichten en trends. Het is de ideale start om in gesprek te gaan over strategie, investeringen of risico’s. Het Financieel Kompas werkt met heldere uitgangspunten:
- Voor het opstellen van jouw Financieel Kompas maken we gebruik van openbare bronnen, waaronder de Bibliotheekstatistiek.
- We hebben slechts enkele aanvullende cijfers uit jouw jaarrekening of ANBI-publicatie nodig.
- Rijnbrink verzamelt alle data, jij hoeft niets extra’s aan te leveren.
- We gebruiken het Wsob-normenkader om te zien hoe jouw bibliotheek scoort op subsidie en aantal vestigingen per inwoner.
- We focussen op belangrijkste financiële cijfers die voor alle bibliotheken vergelijkbaar zijn.
- De resultaten vormen een momentopname, gebaseerd op actuele cijfers.
- De benchmark is zorgvuldig samengesteld op basis van het verzorgingsgebied (jouw werkgebied) en het aantal vestigingen.
Een kompas voor richting en gesprek
Met het Financieel Kompas heb je een krachtig middel in handen om richting te bepalen, kansen te benutten en met vertrouwen vooruit te kijken. Gebruik het bijvoorbeeld als startpunt voor gesprekken met je gemeente over de exploitatiesubsidie* of huisvestingslasten*, bij het opstellen van je reserve- en weerstandsbeleid*, of voor het onderzoeken van nieuwe subsidiemogelijkheden.
Kortom: deze compacte analyse geeft je een eerste, waardevolle blik op de financiële gezondheid van jouw (bibliotheek)organisatie en vormt het vertrekpunt voor verdere verdieping.
Wil je weten hoe jouw bibliotheek er financieel voor staat?
Nieuwsgierig naar wat het Financieel Kompas jouw bibliotheek kan opleveren? Neem contact op met Gaby. Samen zetten we de eerste stap naar meer inzicht en een sterke financiële toekomst voor jouw bibliotheek of MFCO.
Extra: Toelichting op de financiële termen
- Solvabiliteit: laat zien hoe sterk de financiële basis (eigen geld) van de bibliotheek is. Het geeft aan of je genoeg eigen middelen hebt om aan je verplichtingen te voldoen.
- Liquiditeit: laat zien of je genoeg geld hebt om je rekeningen op tijd te betalen en op korte termijn aan je betalingsverplichting(en) te voldoen.
- Subsidieafhankelijkheid: laat zien hoe groot het deel van je inkomsten is dat uit subsidie komt en hoe sterk je afhankelijk bent van externe financiële steun.
- Reservepositie/Reserve- en weerstandsbeleid: reservepositie geeft aan hoeveel financiële buffer je hebt voor onverwachte uitgaven of tegenvallers. Het laat zien of je genoeg spaargeld of reserves hebt om risico’s op te vangen. Het reserve- en weerstandsbeleid beschrijft hoeveel geld je opzijzet als buffer en wanneer je dat mag gebruiken. Samen laten ze zien of de bibliotheek financieel sterk genoeg is om risico’s op te vangen en goed voorbereid te zijn op de toekomst.
- Exploitatiesubsidie: het geld dat de gemeente elk jaar geeft om de bibliotheek draaiende te houden. Daarmee betaal je bijvoorbeeld personeel, activiteiten, boeken, digitale diensten en andere vaste kosten.
- Huisvestingslasten: alle kosten voor het gebruik en onderhoud van het gebouw van jouw bibliotheek. Denk aan huur, onderhoud, energie, schoonmaak en verzekeringen.
