Zo investeren Overijsselse bibliotheken in basisvaardigheden met Taal Werkt!
Hoe bereik je inwoners die anders niet snel aankloppen bij de bibliotheek om beter te leren lezen en schrijven? Die vraag stond centraal voor zes Overijsselse bibliotheken die in 2023 aan de slag gingen met Taal Werkt!. Het leidde tot vernieuwende, lokale initiatieven die inspelen op wat er écht speelt in dorpen, wijken en steden. In dit artikel kijken we terug op de afgelopen subsidieperiode en lees je meer over de verschillende projecten.
Over Taal Werkt!
Taal Werkt! is onderdeel van het Investeringsprogramma Basisvaardigheden van de provincie Overijssel. In 2023 hebben zes bibliotheken subsidie toegekend gekregen om een lokaal project op te zetten. Er was geen standaard aanpak, maar juist ruimte om te experimenteren. Enthousiast pakte elke bibliotheek het op diens eigen manier aan, passend bij de lokale context, maar wel met een aantal voorwaarden.
De grootste uitdaging? Mensen bereiken die niet vanzelf naar de bibliotheek komen. Dat vroeg om geduld, lef en creativiteit. Bibliotheken stapten letterlijk de wijk in, spraken met scholen, buurthuizen en zorgverleners, en ontdekten zo nieuwe manieren om contact te maken.
Wat begon als zes losse projecten, groeide uit tot een beweging waarin bibliotheken het verschil maken voor inwoners die eerder buiten beeld bleven. De energie bij de betrokken teams werkte aanstekelijk: op verschillende plekken in Overijssel kwamen nieuwe samenwerkingen tot stand.
‘Taal Werkt! laat zien dat echte impact op basisvaardigheden ontstaat door gezamenlijke, domeinoverstijgende inzet. Samen met lokale partners bouwen we aan een stevig fundament dat inwoners echt verder helpt, en daar bouwen we de komende subsidieperiode 2025-2028 op voort’, vertelt Paul Hulman, adviseur Basisvaardigheden bij Rijnbrink.
De rol van Rijnbrink
Rijnbrink was gedurende de subsidieperiode betrokken als partner in de begeleiding van de zes bibliotheken. We dachten mee over het opzetten van de lokale projecten, hielpen bij het concretiseren van ideeën en verbonden bibliotheken waar mogelijk aan elkaar of aan relevante kennis. Zo kreeg iedere bibliotheek de ruimte om een eigen aanpak te ontwikkelen, met de lokale context als uitgangspunt.
Projecten in beeld
Het mooie aan Taal Werkt! is dat elke bibliotheek de vrijheid kreeg om het project op een eigen manier vorm te geven. In Overdinkel, Steenwijk en Dalfsen ontstonden laagdrempelige plekken waar inwoners terecht kunnen met vragen over taal, zorg, werk, geldzaken en digitale vaardigheden. In Overdinkel kwamen sinds de herinrichting van ’t Trefhuus al meer dan tweehonderd mensen langs. Het Oefenpunt in Dalfsen groeide uit tot een plek waar mensen met vertrouwen Nederlands leren spreken. En in Steenwijk werd het Infopunt ingericht als vaste plek in de bibliotheek én als mobiele variant die de wijk in trekt.
Stadkamer in Zwolle koos voor een andere route. Geen nieuw programma, maar het bestaande netwerk slim inzetten. Met het Basispunt op school bereikt de bibliotheek juist díe ouders die anders buiten beeld blijven. Sinds de start zijn er zes warme doorverwijzingen geweest en er is een taalgroep ontstaan met negen ouders.
In Enschede en Kampen zochten de bibliotheken de samenwerking met de zorg. In Enschede deden meer dan honderd mensen mee aan de workshops van Digivitaler. Een deelnemer zei: ‘Ik was altijd bang om fouten te maken online. Maar nu snap ik het. En als ik iets niet weet, weet ik waar ik moet zijn.’ Bibliotheek Kampen werkt samen met huisartsen, verloskundigen en consultatiebureaus. Ze ontwikkelden het programma Samen Opgroeien, waar inmiddels al 45 deelnemers aan meededen.
Blik op de toekomst
Taal Werkt! heeft in de zes Overijsselse gemeenten bijgedragen aan een sterkere infrastructuur voor basisvaardigheden. Bibliotheken hebben laten zien dat ze écht een verschil kunnen maken, door buiten hun eigen muren te treden en de samenwerking op te zoeken met partners in zorg, onderwijs en welzijn. De waardevolle lessen en geboekte resultaten vormen een stevige basis voor de komende periode 2025-2028. Samen met bibliotheken, partners en provincie blijven we bouwen aan duurzame impact en een basisvaardiger Overijssel.
Taal Werkt! is mogelijk met steun van het Investeringsprogramma Basisvaardigheden van de Provincie Overijssel.
